Justitieplan 2008

Minister van Justitie Jo Vandeurzen (CD&V), doorgaans geen roeper, heeft de rechters, magistraten, advocaten en alle andere gerechtsspecialisten op een plechtigheid in Hasselt toch eens goed ingepeperd dat het vijf na twaalf is voor de Belgische justitie. Als de heren en dames van de magistratuur nog vragen zouden hebben waarom het gerecht in België niet meer meekan, dan heeft de minister daar zo zijn analyse van. Vandeurzen, unplugged. 

 

'De achterstand is grotendeels het gevolg van gebrekkige werkprocessen en weinig coördinatie tussen de te verwerken werkvolumes en de

beschikbare middelen. Achter de naakte cijfers schuilt het gemis aan modern personeelsbeleid.'
'De waarheid is dat de centrale administratie er niet in slaagt penale boetes en gerechtskosten in te vorderen. Meer dan de helft van de niet spontaan betaalde boetes wordt niet meer ingevorderd. De uitvoering van de straft volgt de veroordeling niet consequent en niet snel genoeg op. De strafuitvoering is bijgevolg niet geloofwaardig.'
'Onderzoeken tonen aan dat een slankere overheid de economie ten goede komt. Volgens berekeningen zou ons overheidsapparaat gemiddeld tot 4 procent van het bruto binnenlands product te groot zijn. Bovenop is er een gebrek aan effectiviteit en doeltreffendheid.'
'De mythe une bonne justice n'a pas de prix is niet vol te houden. Justitie is eraan gehouden op een verantwoorde manier met de beschikbare middelen om te gaan. Haar producten en diensten moeten aan kwaliteitseisen voldoen. De mondige burger wil kwaliteit voor zijn belastinggeld.'

'Uit een analyse van de doorstroming van dossiers in de strafrechtelijke keten blijkt dat in België zowat drie procent van de door de politie geverbaliseerde feiten uiteindelijk zijn weg vindt tot de rechtbank en aanleiding geeft tot een veroordeling. Nederland haalt 45%. De vergelijking met Nederland roept vragen op. Is ons Openbaar Ministerie voldoende bezig met waar het echt mee bezig moet zijn?'
'In Nederland heeft men resoluut gekozen alle straffen, ook de kleine straffen, effectief uit te voeren. Bijgevolg is de gevangeniscapaciteit in 10 jaar verviervoudigd.'
'Ook wat betreft het aantal magistraten en het gerechtspersoneel zit België in de top vijf van Europa, verschillende landen doen het met veel minder.'
'De achterstand wordt niet gemonitord. In België bestaan onaanvaardbare wachttijden als gevolg van de gerechtelijke achterstand. De burger heeft geen aanspreekpunt om hierover zijn verhaal te doen.'

'De voorbeelden illustreren een voor de hand liggende conclusie: er is geen enkele reden waarom de Belgische justitie niet -zoals in het buitenland- efficiënter kan georganiseerd worden. Met een betere inzet van beschikbare middelen, die per definitie beperkt zijn. Onze gerechtelijke structuren zijn nog grotendeels gebaseerd op datgene wat in de steigers werd gezet in de negentiende eeuw.'
'Ik heb eens op televisie moeten antwoorden op de vraag waarom er in het gerechtsgebouw in Brugge geen wc-papier meer beschikbaar was. Ik zou het daar echt graag bij houden.'
'De problemen zijn in belangrijke mate terug te voeren op de overbevolking in de gevangenissen, waardoor gestraften hun straf niet onmiddellijk krijgen. We stellen vast dat voor een aantal mensen geen uitvoering meer volgt.'
'Zoals dat helaas vaak gebeurt, moet er eerst een drama zijn dat de publieke opinie beroert, voor de politiek over de nodige autoriteit beschikt om alle

weerstanden te overwinnen die zo'n hervorming in de weg staan. De laatste keer dat de politiek er zijn tanden in heeft gezet was na de affaire-Dutroux. En justitie is wat dat betreft een taaie organisatie. Want het is natuurlijk al te simpel om een aantal dure consultants los te laten op de organisatie en dan een aantal wetten in elkaar te steken. Zo werkt dat niet.'
'Als het vertrouwen van de burger in justitie de jongste tijd geschokt is, heeft dat veel te maken met de strafuitvoering. De mensen zien dat jonge criminelen worden opgepakt en meteen weer worden vrijgelaten. Ze vernemen dat er wachtlijsten zijn voor het elektronische toezicht en dat er in de tussentijd tijdens de strafonderbreking geen straf is. Dat wekt ergernis op. Mensen ervaren dit als een vorm van straffeloosheid, als een falen van Justitie.'
Lees de volledige speech van minister Jo Vandeurzen op www.nieuwsblad.be/vandeurzen

gfr ■