Machopolitiek

We zijn het niet meer gewoon. Deze week was er drama in de Belgische politiek maar deze keer ging het niet over een uitspraak in een TV-programma. Deze keer geen ophef over een futiel dingetje opgeklopt door cijferonkundige spindokters maar over de openbare financiën van dit land. 

De regering had ondanks de kritiek dat het geld zo niet terechtkomt waar het echt nodig is, beslist  om de btw op gas en elektriciteit te verlagen van 21 naar 6 procent. Dit zal in 2023 1,3 miljard euro extra aan de Belgische staat kosten. Er is eigenlijk geen discussie dat dit bedrag dan ook in de begroting voor volgend jaar hoort. Toch wordt dit zelfs voor de camera ontkend met gebaren van minachting.

Laten we erg duidelijk zijn. Toen dinsdag de poppen aan het dansen gingen, was het compleet van de pot gerukt om te spreken van "materiële fouten" inzake de verantwoordelijkheid van de staatssecretaris voor begroting. Nochtans was dit wel wat de premier ervan maakte. Hij gooide dus Eva de Bleeker onder de bus en enkel omdat hij sprak van fouten namen velen die term over. Dit verdient op zich al wel wat reflectie. De werkelijkheid was dat de Bleeker de begroting voorzichtig opstelde maar dat daardoor de schone schijn in gedrang kwam. Het begrotingstekort van ons land zakte daarmee naar het allerslechtste resultaat in heel de Europese Unie. En om dat te vermijden zette men een framing op rond "materiële fouten" die het einde inhield van een vrouwelijke collega van de premier. Het moet ons erg verontrusten hoevelen probleemloos deze framing zomaar mee hielpen te verspreiden. Niet alleen spinde premier de Croo in de Kamer over "materiële fouten" maar hij verbood ook Eva de Bleeker zelf het woord te nemen in het parlement. Ongezien. 

En toch zouden zelf mensen die niet zo cijfermatig onderlegd zijn moeten voelen dat de Bleeker het was die eerlijke informatie wilde verstrekken. De BTW-verlaging was een feit. Het verhaal dat als de energieprijzen ooit afnemen, de budgettaire kostprijs dan gecompenseerd zou worden door een verhoging van de accijnzen niet meer dan een onduidelijke wensgedachte. Officiële instanties als de energieregulator gaan er van uit dat het nog jaren kan duren eer de energieprijzen structureel lager worden. De begrotingscijfers daarom nu al positiever voorstellen zou echt alle gekheid op een stokje zijn. De Bleeker voerde dan ook gewoon haar job uit, maar werd daarvoor genadeloos opzijgezet. Haar echte fout was om toe te geven aan de druk en zelf de formulering van "materiële fout" over te nemen voor wat gewoon een correcte weergave was van de feiten. Het is alsof Johan Vandelanotte zou hebben toegeven dat het beruchte zilverfonds schone schijn was, maar dan van premier Verhofstadt had moeten zeggen dat dit fout was om toe te geven.

Wat er verder gebeurde was dat de diensten op instructie snel de cijfers aanpasten en er vervolgens optelfouten gemaakt werden. Dit kon hapbaar als fouten worden gepresenteerd en barbertje moest hangen. Over & out voor de Bleeker. 

Dit is dus wat er gebeurt met verantwoordelijke mensen in dit land, op minder dan een week. Een dispuut over hoe voorzichtig om te springen met de begroting werd gespind als "materiële fout". Waar is ondertussen de stem van de jongeren bij het onhoudbaar opbouwen van schulden ? En die van feministen bij het kaltstellen van een prominent figuur van de liberale vrouwen. Vergelijk dit met welke ministers de voorbije maanden bleven zitten bij grote incidenten. Ik spreek ook effectief de jongeren aan omdat de Belgische politiek voor hen heel weinig realiseert. Een studie van het kenniscentrum Pensioenen toont dat Eva de Bleeker enkele maanden geleden gelijk had te waarschuwen dat de maatregelen in het pensioenakkoord meer gingen kosten dan opbrengen. Tellen feiten in dit land nog? 

We zitten in een inflatiecrisis en de politiek blijft recepteren hanteren waarbij geld wordt rondgedeeld zonder focus op de meest kwetsbaren. Zo maakt men niet alleen putten die het land in gevaar brengen, iemand moet nog eens uitleggen dat wat kon in een omgeving met lage inflatie contraproductief is in tijden van inflatie en de problemen inzake koopkracht zo groter maakt.

Als je je afvraagt waarom bepaalde figuren op het hoogste schavotje komen in de politiek en anderen niet, dan heb je nu het antwoord. Ontstellend is wel te zien wie daar allemaal aan meewerkt in plaats van het kritisch bloot te leggen.Het is van groot belang dat de bevolking toont dat ze het afstraffen van een transparantere presentatie van de begroting omwille van politieke ´handigheid´ verwerpelijk vinden. Men permitteert zich zoveel in dit land inzake begrotingscultuur dat er zelfs alternatieve waarheid en Newspeak gehanteerd worden. Wat zegt dat over onze maatschappij? Je kan over veel van mening verschillen maar dat er meer fatsoen en eerlijkheid komt in het politiek bedrijf zou een gemeenschappelijke agenda moeten zijn voor velen. Net zoals erkennen dat de politiek haar kerntaken zwaar ondermaats uitvoert en dat begrotingsconclaven zonder dat debat vooral schone schijn opleveren. Ook genoeg burgers merken op dat in een land met een overheidsbeslag veel kerntaken van de overheid erbarmelijk vervuld worden. Een belangrijke sleutel is beter bestuur. Bedenk maar dat het Rekenhof net aantoonde dat er nog steeds openbare instellingen zijn bij de sociale zekerheid die hun rekeningen van 2016, laat staan 2017 of 2018 moeten indienen. Als politici daar niet van wakker liggen, dan is goed bestuur nog ver weg.

vervreemdong

 De vervreemding van traditionele gewoonten door globalisering, digitalisering, migratie en klimaatverandering in combinatie met economische onzekerheid is in de hele wereld zo’n krachtige motor onder radicaal-rechtse en antipolitieke successen dat het voor alle bestuurspartijen uitkijken geblazen is. Zeker in landelijke gebieden, waar dat soort emoties harder leeft dan in de stad.

Net daarom is het zo interessant dat de N-VA, en dan vooral haar nieuwe ster Zuhal Demir, centraal staat in een hoop dossiers waarin de tegenstelling tussen het ‘verweesde platteland’ en de ‘bureaucraten uit de hoofdstad’, die in veel landen zo hard speelt, van alle kanten aangeblazen wordt.

Maar dan zijn er de economische en sociologische realiteiten. Kijk naar ­Zweden. Angela Merkel mag dan wel het meest in de kijker hebben gelopen met haar 'wir schaffen das', het zijn de Zweden die het grootste hart hebben getoond. Er zijn bijna 241.000 erkende vluchtelingen in een land niet eens zo groot als het onze. Wij hebben er 74.000. Duitsland blijft natuurlijk absoluut koploper met zowat 1,2 miljoen vluchtelingen, maar het is dan ook een land van meer dan tachtig miljoen mensen. (Turkije, even groot, heeft er bijna vier miljoen). De Zweedse verantwoordelijkheidszin is frontaal en vermoedelijk fataal in botsing gekomen met economische, ­sociologische en politieke realiteiten. Een radicaal-rechtse partij was de grote overwinnaar bij de laatste verkiezingen. Een rechtse coalitie regeert nu bij gratie van de gedoogsteun van die partij. ­Resultaat: de deur gaat zo goed als dicht voor asielzoekers.

weden slaagt er in elk geval niet in veel vluchtelingen echt te integreren, economisch noch sociaal. Als het ­Zweden al niet lukt, dan wil dat al iets zeggen. Er zijn weinig landen met ­zoveel expertise op het vlak van opleiding, training, begeleiding en noem maar op. Er zijn ook weinig landen die meer hebben geïnvesteerd in de integratie van vluchtelingen, eenvoudigweg ­omdat de Zweden geloven in rationeel ­beleid. Ze weten dat je moet investeren om getraumatiseerde, ­gehavende mensen die de taal en de gebruiken niet kennen en geen erkende kwalificaties hebben, de brug te laten maken naar onze complexe westerse ­samenleving. Dat vergt behoorlijke huisvesting, opleiding, begeleiding, ­inkomens­ondersteuning. Dat kost veel geld. Hier steken we te vaak de kop in het zand. Alsof we met een paar taal- en inburgeringscursussen nieuwkomers kunnen klaarstomen voor onze veeleisende ­arbeidsmarkt. We maken onszelf wijs dat vluchtelingen snel richting arbeidsmarkt duwen de beste manier is om ze te integreren. Want ja, om echt te investeren in die mensen, daar is geen 'draagvlak' voor. Er is al nauwelijks 'draagvlak' om ze van straat te halen.

nt laten we er niet flauw over doen: het heeft een kostprijs. Laten we onszelf niet wijsmaken dat vluchtelingen de knelpunten in de ­arbeidsmarkt zullen oplossen.

ijn punt is dit. Er is zonder twijfel een ijzersterk moreel imperatief om ­onze humanitaire plicht te doen. Maar geen enkel land kan het leed van de ­wereld torsen, hoe welvarend ook. Op een bepaald moment botsen nobele ­intenties op harde realiteiten en dan bereik je precies het omgekeerde van wat je beoogt. Kijk naar Zweden. Net daarom zou het niet slim zijn een open, taboeloos, feitelijk onderbouwd debat over de economische en sociale consequenties van asielmigratie te fnuiken.